Ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, ο οποίος γεννήθηκε ύστερα από πρωτοβουλία της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς και επιτυχημένους ευρωπαϊκούς θεσμούς και έχει καθιερωθεί στη συνείδηση των Ευρωπαίων πολιτών ως μία γιορτή πολιτισμού που προβάλλει αφενός την ιδιαίτερη πολιτιστική φυσιογνωμία κάθε λαού και αφετέρου τις κοινές πτυχές της ευρωπαϊκής πολιτιστικής μας ταυτότητας. Το 2021 μία ελληνική πόλη θα έχει την ευκαιρία να αναδειχθεί σε κέντρο της πολιτιστικής ζωής της Ευρώπης, ως Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα.
Ο λαός μας, θιασώτης πάντα της ευρωπαϊκής ιδέας, αγκάλιασε με θέρμη τον θεσμό που εδράζεται στα ιδανικά της αλληλεγγύης και της συνεργασίας, φιλοξενώντας την πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Ιδιαίτερα σε μία εποχή που η Ευρώπη έχει ανάγκη από ένα νέο όραμα, ο πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη για να εμπνεύσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει τους λαούς προς μία νέα κατεύθυνση, με γνώμονα τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Μπορεί να αποτελέσει το πιο σημαντικό εργαλείο για τη χάραξη νέας ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής, με επίκεντρο πάντα τον Άνθρωπο.
Ο πολιτισμός παράγει πλούτο και στο συμβολικό αλλά και στο υλικό πεδίο. Μπορεί να γίνει όχημα τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, με θετικό πρόσημο για την οικονομία, την απασχόληση, τον τουρισμό και την επιχειρηματικότητα, λειτουργώντας ως αντίδοτο στην οικονομική κρίση των ημερών μας. Δίνει νέα πνοή στις πόλεις, αποκαλύπτοντας τις δημιουργικές δυνατότητες των πολιτών της και διαμορφώνοντας εν τέλει μία νέα ταυτότητα.
Στόχος μας είναι να θέσουμε τον πολίτη στο κέντρο της πολιτισμικής δραστηριότητας. Να γίνει έτσι ο ίδιος οικοδεσπότης αλλά και πρωταγωνιστής στην πόλη του, να συνδιαμορφώσει και να συμμετάσχει στο πολιτιστικό της πρόγραμμα.
Με αφορμή τις εκδηλώσεις πανευρωπαϊκής και διεθνούς εμβέλειας που θα διοργανωθούν, σημαντική πρόκληση είναι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να προβάλλουμε τα πιο δημιουργικά στοιχεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και της σύγχρονης καλλιτεχνικής μας δημιουργίας στη διεθνή πολιτιστική σκηνή, ενθαρρύνοντας συνέργειες σε διεθνές επίπεδο.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχηθώ κάθε επιτυχία σε όσες πόλεις συμμετάσχουν στη διαδικασία διαγωνισμού και ευελπιστώ ότι θα αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα του θεσμού, προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών της.